Research Zdrowie - maj 2008

PSA niestabilny u otyłych mężczyzn

Rak prostaty jest drugą w kolejności (pośród zmian rakowych) przyczyną śmierci u mężczyzn. W samych Stanach Zjednoczonych powoduje około 27 000 zgonów w ciągu roku. Każdego roku lekarze diagnozują 218 000 nowych przypadków, ale, oczywiście, nie zawsze takie rozpoznanie prowadzi do śmierci. Eksperci spierają się co do najlepszej metody diagnozowania, zapobiegania i leczenia tej choroby. Test na obecność wyspecjalizowanych antygenów prostaty (prostate specific antigen – PSA) jest standardowym markerem powiększenia prostaty i raka prostaty. Badania na Uniwersytecie Duke’a wykazały, że rak prostaty jest niezuważalny u mężczyzn otyłych, ponieważ ich wysokie ciśnienie krwi może rozpraszać skupianie się PSA. Zaproponowali, by lekarze brali pod uwagę wagę pacjenta i używali PSA, by wspomóc wykrycie raka prostaty. Kolejne badania postawiły pod znakiem zapytania wartość diagnostyczną PSA i wielu ekspertów uważa, że kombinacja badania odbytniczego i zmiany w poziomie PSA między jednym badaniem a drugim są najlepszymi sposobami na wykrycie choroby. (Journal American Medical Association, 298: 2275-2280, 2007).

Otyłe dzieci są bardziej narażone na ryzyko zawału serca niż dorośli

Wskaźnik otyłości w USA wśród dorosłych wzrósł z 13 w 1965 roku do 32 w 2007. Co gorsza, 17 dzieci także jest otyłych. Badacze ze Szkoły Zdrowia Publicznego Johna Hopkinsa Bloomberga ustalili, że w roku 2015 75 dorosłych i 24 dzieci będzie miało nadwagę lub będzie wręcz otyłych. Bazując na tych założeniach twierdzą, że obecne pokolenie dzieci w wieku szkolnym może nie żyć tak długo jak ich rodzice. Średnia długość życia wśród Amerykanów osiągnęła w 2007 roku rekordowy poziom (78 lat), ale badania z Danii pokazały, że gwałtowny wzrost otyłości dzieci może skrócić długość życia u następnych pokoleń. Dzieci z nadwagą są bardziej narażone na choroby serca niż dorośli. Zależność ta jest silniejsza u chłopców niż u dziewczynek. Dzieci otyłe są społecznie napięnowane, zwiększone jest u nich też ryzyko chorób stawów i urazów mięśni. Jest także bardziej prawdopodobne, że jako dorośli zapaść mogą na choroby serca. (Journal American Medical Association, 357: 2329-2337, 2007).

Pompki zapobiegają bólom krzyża

Większość początkujących bywalców siłowni, a także wielu zaawansowanych nie wykonuje poprawnie przysiadów i ćwiczeń takich, jak na przykład tradycyjne formy podnoszenia ciężarów (martwy ciąg). Opierają się głównie na swoich kręgosłupach zamiast na biodrach, czym powodują nadmierny nacisk na stawy kolanowe i naciągają plecy. Michale Ross, fizjoterapeuta z amerykańskich Sił Powietrznych (U.S. Air Force), powiedział, że sportowcy podnoszący ciężary powinni włączyć do programu ćwiczeń strome pompki. W ten sposób pomogą swoim kręgosłupom zneutralizować negatywne skutki nadmiernego ich zginania podczas treningu. Strome pompki opierają się na leżeniu na brzuchu i prostowaniu rąk, tak aby miednica pozostała na podłodze. W ten sposób wyciągają się niskie partie pleców (odcinek lędźwiowy kręgosłupa). Przytoczył badania duńskie, które odkryły, że blisko 50 mniej urazów tychże obszarów występuje wśród poborowych, którzy robili strome pompki 2 razy dziennie (ćwiczenie to jest jednym z najważniejszych w rehabilitacji ludzi po dyskopatiach, stanowi element popularnej na całym świecie metodyMcKenzie – przyp. red.) Zasugerował także, że mogliby zapobiegać bólom pleców przez utrzymywanie odpowiedniej pozycji podczas siedzenia i uprawiania innych sportów. Inni specjaliści w tej dziedzinie, jak na przykład Stuart McGill z Uniwersytetu Waterloo w Kanadzie, położyli nacisk na stabilizację jako klucz do zdrowych pleców. McGill twierdzi, że zwijanie i ćwiczenia boczno-grzbietowe (rozciąganie kręgosłupa w pozycji klęku podpartego) są najskuteczniejsze przy zapobieganiu bólom pleców u większości ludzi. (Strenght Conditioning Journal, 29: 78-80, 2007).

Sterydy anabolicznie mają kilka długofalowyh skutków ubocznych

Większość lekarzy i innych ekspertów w dziedzinie zdrowia powiedziałoby wam, że sterydy anaboliczne są mało skuteczne i mają katastrofalne skutki uboczne. Te opinie oparte są w większości na krążących legendach i kilku wynikach badań klinicznych, które zazwyczaj wiążą sterydy z licznymi chorobami. Badania z Uniwersytetu w Parmie (Włochy) dowiodły, że zdrowi kulturyści, którzy zażywali sterydy przez dwa lata, mieli jedynie niewielkie skutki uboczne. Dwudziestu z nich, którzy nigdy nie zetknęli się ze sterydami anabolicznymi, rozpoczęło dwuletni program (którym sami zarządzali), obejmujący przyjmowanie sterydów. Sportowcy byli dobrze wytrenowani i zażywali od dwóch do dwunastu różnych środków wspomagających (na przykład: sterydy anaboliczne, hormon wzrostu, insulinę, clenbuterol czy tamoksifen). U pacjentów wykryto niewielkie zmiany w ilości hormonów płciowych i innych białkach (LH, FSH, SHBG), ilości spermy, poziomie płodności i HDL (dobry cholesterol), ale nie wystąpiły żadne zmiany w budowie serca i znikome zmiany w funkcjonowaniu wątroby. Odnotowano zaś znaczną poprawę regulacji cukru we krwi (zmniejszony poziom cukru we krwi). To były pierwsze długofalowe badania nad skutkami ubocznymi zażywania sterydów anabolicznych wśród sportowców. Pokazują, że zagrożenia te są wyolbrzymiane. (International Journal Sports Medicine, w prasie; opublikowano w Internecie w grudniu 2007).

Zażywanie wspomagaczy wsród nastolatków

Ameryka została zaatakowana przez falę wzrostu zażywania narkotyków i innych specyfików wśród nastolatków około 30 lat temu, ale czasy się zmieniają. Instytut Badań Społecznych Uniwersytetu z Michigan odkrył, że nastolatkowie biorą mniej „ulicznych” narkotyków (łatwo dostępnych), ale za to chętniej przyjmują przepisywane na receptę środki przeciwbólowe (w Polsce sytuacja wygląda podobnie, drastycznie rośnie spożycie dostępnych bez recepty dysocjantów, jak na przykład dekstrometorfan – przyp. red.). Największy spadek odnotowała populacja entuzjastów marihuany i metamfetaminy. 50 mniej ósmoklasistów zażywało narkotyki w zeszłym roku niż w roku 1996. Jest to niesamowicie pozytywne zjawisko, ponieważ problemy z narkotykami są jednymi z najpoważniejszych, jeśli zacznie się je przyjmować w młodym wieku. Według raportów więcej nastolatków zażywało ecstazy, środki uspokajające i inne narkotyki niż np. heroinę. Zużycie kokainy utrzymuje się mniej więcej na tym samym poziomie. Dotowane z funduszy federalnych badania poddały próbie 50000 nastolatków, którzy znów przebadani będą w 33. roku życia. (CBS News, 11 grudnia, 2007).

EPO dla depresji

Erytropoetyna (EPO) jest zakazaną substancją w większości sportów i stała się istotą ostatnich skandali dopingowych w czasie Tour de France i igrzysk olimpijskich. Sportowcy, uprawiający dyscypliny wytrzymałościowe zażywali ją, by zwiększyć zdolność do ćwiczeń i dotlenienie. EPO to hormon, produkowany naturalnie przez nerki, który zwiększa produkcję czerwonych krwinek. Naukowcy opracowali sztuczną wersję EPO, używając rekombinantu technologii DNA (genetycznie zmodyfikowana bakteria produkująca EPO). EPO pomaga także chronić i odnawiać nerwy i może być przydatne przy leczeniu depresji i schizofrenii. Brytyjscy naukowcy wykazali, że zmieniona funkcja mózgu dotycząca EPO u większości ludzi wywołuje stany lękowe, które są jednym z objawów depresji. Stwierdzili więc, że EPO ma działanie podobne do tradycyjnych antydepresantów i może być użyteczne przy leczeniu chorób psychicznych. (Biological Psychiatry, 62: 1244-1250, 2007).

Terapia hormonem wzrostu przy niedoczynności przysadki przyśpiesza miażdżycę

Otyłość w okolicach brzucha, odbiegający od normy poziom lipidów we krwi i zapalenie są częste u dorosłych z niskim poziomem hormonu wzrostu. Większość badań wykazuje, że starsi ludzie biorący GH zrzucają tzw. brzuszek i odnotowują ogólny spadek tłuszczu, zwiększa się ich masa mięśniowa i polepsza się profil lipidowy we krwi. Naukowcy z University of Brazil i Uniwersytetu Johna Hopkinsa odkryli, że suplementacja hormonem wzrostu przyspiesza miażdżycę tętnic u ludzi z niedoczynnością przysadki, która ogranicza ich zdolność do wydzielania hormonu wzrostu. Pacjenci wykazali pozytywne zmiany w strukturze organizmu i profilach krwi, ale negatywne zmiany w tętnicach. Badania przeanalizowały wpływ GH na ludzi z rzadkimi wadami genetycznymi, więc wyniki mogą nie potwierdzać się u zdrowych ludzi. (Journal Clinical Endocrinology Metabolizm, 92: 4664-4670, 2007).

Gen IGF-1 powiązany z rakiem prostaty

Projekt Human Genome (Genom Człowieka) wykazał, że posiadamy między 30000 a 40000 genów. Geny mają wpływ na wszystko, od koloru włosów i sprawność fizyczną, po długość życia i podatność na choroby. Wiele genów ma wersje (wielopostaciowość), które sprawiają, że mają silniejszy lub słabszy wpływ na pewne cechy. Na przykład geny regulujące ilość tłuszczu w organizmie powodują szybki przyrost wagi u otyłych, podczas gdy jest on dużo mniejszy u innych. Szwedzcy naukowcy dowiedli, że wariant genu, regulującego produkowanie czynnika wzrostu, zwanego IGF-1, ma silny wpływ na ryzyko zachorowania na raka prostaty. Wyniki te tłumaczą, dlaczego niektórzy ludzie są bardziej podatni na raka prostaty niż inni. Niebawem testy genetyczne będą w stanie przekazać nam informacje o naszej podatności na choroby genetyczne. (Journal Clinical Endocrinology Metabolizm, 92: 4820-4826, 2007).

Ludzie z lekką nadwagą żyją dłużej

Ludzie z Indeksami Wagi Ciała (body mass index – BMI, czyli waga w kilogramach podzielona przez wzrost w metrach) między 25 a 30 (tj. z lekką nadwagą) żyją dłużej niż ludzie z niedowagą (BMI mniej niż 20), wagą standardową (BMI 20–25) i otyłością (BMI powyżej 30). Liczba zgonów z powodu raka, cukrzycy i chorób serca jest podobna u ludzi z nadwagą i wagą normalną, ale otyli rzadziej umierają z powodu chorób płuc, infekcji, Alzheimera i Parkinsona. Ludzie z nadwagą częściej niż ci, znajdujący się w granicach normy, umierają na cukrzycę lub choroby nerek. Osoby z niedowagą i otyłością umierają prędzej niż ludzie z nadwagą lub ci o normalnej masie ciała. Choroby serca, cukrzyca i choroby nerek są przyczyną większej liczby zgonów u otyłych. Badania pokazały, że możliwe jest być grubym i w dobrej kondycji. Starajcie się żyć zdrowo, nawet, jeśli macie lekką nadwagę. (Journal American Medical Association, 298: 2028-2037, 2007).